Herinneringen aan de 2e wereldoorlog

Bevrijdingsdag 2020

Het is vandaag 17 april en ik heb zojuist de vlag uitgehangen. Vandaag vieren we in Kampen 75 jaar vrijheid.

In het dagelijks leven staan we steeds minder stil bij wat er 80 jaar geleden gebeurd is. Nu zijn we druk met de strijd tegen het corona-virus. Toch wil ik van de gelegenheid gebruik maken om deze tijd te gedenken door middel van één van mijn vondsten uit die tijd.

Een paar weken geleden heb ik met mijn metaaldetector gezocht in Oldebroek. Ik vond een zandpad in een bosrijke omgeving. Een mooie locatie om eens aan een bodemonderzoek te onderwerpen.

Al snel vond ik er twee patronen. Het bijzondere aan deze dodelijke voorwerpen was dat ze niet afgevuurd waren. Ze waren verloren in de strijd.

Partroon uit WO2

Mijn zoekershart sloeg wel een paar keer over. Kennelijk was er op die plaats ergens in het verleden strijd geleverd. Maar door wie? En zijn daarbij mensen gesneuveld?

En meteen volgt dan ook de praktische vraag: hoe gevaarlijk is zo’n patroon eigenlijk? Moet ik direct de EOD bellen? Ik maakte snel een risico-analyse en besloot de kogels voorzichtig mee te nemen om ze thuis nader te onderzoeken.

Als leek op het gebied van soldatenspullen (ik zat in de eerste lichting die niet meer in dienst hoefde), startte ik mijn online onderzoek. Ik had twee belangrijke vragen: 1. Uit welke periode waren de kogels? 2. Door wie zijn ze verloren, door de geallieerden of door de vijand?

Slaghoedje patroon 1

Het antwoord op deze vragen is te vinden door de codes op het slaghoedje te ontcijferen.

Op de ene staat: P151 S* 3 38 op de andere HL 1918 V II .17 Tot zover voor mij nog abra cadabra. Gelukkig vind ik op internet een fraaie uitleg en precies eentje die één van mijn patronen beschrijft.

Uitleg patroon 8×57 Mauser.

Het blijkt te gaan om een Duitse patroon, genaamd 8×57 Mauser, gemaakt in een springstoffabriek in Nürnberg in 1938. Het patroon is 57mm lang, zonder de kogelpunt.

Ik had natuurlijk de hoop dat de kogel van de geallieerden zou zijn geweest, maar dat is duidelijk niet het geval.

Lijst met Duitse munitiefabrieken.

Nu nog uitvinden met welk wapen er geschoten is. Daarvoor moeten we op zoek naar een overzicht van de wapens die de Wehrmacht ten tijde van WO2 gebruikten. Kijk je dan naar het munitietype 7,92x57mm Mauser, dan is het het meest aannemelijk dat deze Duitse soldaat een Mauser Gewehr 98 (of 98K) heeft gehad. Het is een grendelgeweer, dat wil zeggen dat nadat een schot is afgevuurd, de volgende patroon door middel van een handbediende grendel in de kamer moet worden geduwd. Er kunnen 5 patronen tegelijk in het geweer. De Mauser werd in de Tweede Wereldoorlog veel gebruikt door de Duitse militairen.

Het goede nieuws is dat de kogel niet afgeschoten is en dus geen slachtoffer heeft gemaakt.

De determinatie van de andere kogel is een stuk lastiger. Het lijkt erop dat hij gemaakt is in 1918, maar veel verder ben ik nog niet gekomen. Dat wordt een heel ander verhaal.

Maar goed, in de week van de bevrijding zit ik dus met twee onafgevuurde patronen in huis. Niet echt veilig, bovendien ook niet toegestaan. Ook daar kwam ik achter tijdens mijn onderzoek. Ik moest zo snel mogelijk van die dingen af. Maar waar laat je ze dan? Op deze vraag is maar één goed antwoord, bij de politie.

Afgelopen woensdag vond de overdracht plaats. Een rechercheur in burger kwam ze halen. Ik had ze netjes in een keukenrol gewikkeld en in een plasticzakje gedaan. Heel voorzichtig en keurig met handschoentjes aan heeft hij ze bekeken. “Inderdaad goed dat je gebeld hebt “, zei hij. “We bergen ze op in onze munitiekluis en geven ze later mee aan de EOD die ze dan onschadelijk maakt”. Ik was blij dat ik ervan af was.

De volgende dag sprak de buurman mijn aan. “Wat was dat gisteren bij jullie? Politie aan de deur?”Hun jongste zoon had de ‘geheime’ overdracht gezien en liet zijn fantasie de vrije loop. Hij zag mij een wit goedje overhandigen aan een man met handschoenen aan. Zou de buurman in drugs handelen? Nee hoor. De buurman heeft gevochten met de Duitsers en hij heeft ze onschadelijk gemaakt door ze hun munitie af te pakken. Maar nu is het weer veilig hoor! De vlag kan uit.